ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ
Του Πρακτικού 15 / 2011 συνεδρίασης του Περιφερειακού Συμβουλίου
Ανατολικής Μακεδονίας Θράκης
-------------------------------
Αριθ. Απόφασης 192 / 2011
-------------------------------
ΠΕΡΙΛΗΨΗ : Εξόρυξη και Μεταλλουργία παραγωγής χρυσού στην Περιφέρεια ΑΜΘ
Στην Κομοτηνή σήμερα 28 Ιουλίου 2011 ημέρα Πέμπτη και ώρα 17.00, στην αίθουσα συνεδριάσεων της Περιφερειακής Ενότητας Ροδόπης, παρουσία του Περιφερειάρχη Αριστείδη Γιαννακίδη, των Αντιπεριφερειαρχών: Ξανθόπουλου Ιωάννη Π.Ε. Δράμας, Νικολάου-Μαυρανεζούλη Γεωργίας Π.Ε. Έβρου, Γρανά Αρχέλαου Π.Ε. Καβάλας, Καραλίδη Φώτιου Π.Ε. Ξάνθης και Δαμιανίδη Παύλου Π.Ε. Ροδόπης, που κλήθηκαν νόμιμα σύμφωνα με το άρθρο 167 παρ. 4 του N. 3852/2010, συνήλθε σε δημόσια τακτική Συνεδρίαση το Περιφερειακό Συμβούλιο Ανατολικής Μακεδονίας Θράκης μετά από την 2833/18-07- 2011 έγγραφη πρόσκληση του Προέδρου του που επιδόθηκε σε κάθε Περιφερειακό Σύμβουλο, σύμφωνα με το άρθρο 167 παρ. 2 του Ν. 3852 /2010 .
ΠΑΡΟΝΤΕΣ:
1. Μιχαηλίδης Κωνσταντίνος , Πρόεδρος
2. Μαρκόπουλος Θεόδωρος , Αντιπρόεδρος
3. Ζαγναφέρης Κωνσταντίνος , Γραμματέας
ΤΑ ΜΕΛΗ:
1. Χουσεϊν Ερτζάν
2. Σαλήμ Σεβγκή
3. Νικολαίδης Ιωάννης
4. Ούστογλου Γεώργιος
5. Μουμίν Καάν
6. Τελλίδης Ιωάννης
7. Βαβίας Σταύρος
8 Χριστοδουλίδης Γεώργιος
9. Τσαλδαρίδης Αναστάσιος
10.Σαλτούρος Δημήτριος
11. Χαϊτίδης Δημήτριος
12. Γερομάρκος Γεώργιος
13. Σιακήρ Αϊχάν
14. Κεφαλίδου Ανδρονίκη
15. Παπαθανάκης Σταύρος
16. Ουζούν Ιρφάν
17. Παπακοσμάς Κωνσταντίνος
18. Παπαδόπουλος Χρυσόστομος
19. Τσολάκ Σουάτ
20. Γκουγκουσκίδου Μαρία
21. Κανελάκης Ιωάννης
22. Ζιμπίδης Γεώργιος
23. Ματζιάρης Αντώνιος
24. Τσούλου Τσαγκαλίδου Συρματένια
25. Σερεφια Σουλτάνα
26. Παπαδόπουλος Στυλιανός
27. Πατήρας Νικόλαος
28. Καραβάς Κωνσταντίνος
29. Πέτροβιτς Δημήτριος
30. Μπαλίκας Ανδρέας
31. Μιχελής Κωνσταντίνος
32. Χατζή Μεμίς Τουρκές
33. Καβαρατζής Σταύρος
34. Μπαράν Μπουρχάν
35. Παπαδόπουλος Κίμων
36. Μωυσίδης Παναγιώτης
37. Ζησίμου Γεώργιος Παύλος
38. Τρέλλης Χρήστος
39. Ποτόλιας Χρήστος
40. Χαρίτου Δημήτριος
41. Μακρής Αθανάσιος
ΑΠΟΝΤΕΣ ΤΑ ΜΕΛΗ:
Πουρνάρα Μαρίκα, Κεφαλίδου Ανδρονίκη, Κουκουβέλα Ζουμπουλιά, Παυλίδης Γεώργιος, Γαλαζούλας Χρήστος, Πατακάκης Ανάργυρος, Αραμπατζής Αθανάσιος
Στη Συνεδρίαση παρευρέθηκαν και οι Δήμαρχοι Κομοτηνής και Αλεξανδρούπολης κ.κ.Πετρίδης Γεώργιος και Λαμπάκης Ευάγγελος.
Χρέη υπηρεσιακής γραμματέως άσκησε η υπάλληλος της Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης Δουκένη Καμπάνταη
Αφού διαπιστώθηκε απαρτία διότι σε σύνολο 51 μελών ήταν παρόντα τα 44 μέλη άρχισε η συζήτηση των θεμάτων της ημερήσιας διάταξης.
Εισηγούμενος το δεύτερο θέμα της ημερήσιας διάταξης ο κ.Ανέστης Στρατιάδης, μέλος της Διανομαρχιακής Επιτροπής Ροδόπης-Έβρου κατά της Εξόρυξης και Μεταλλουργίας χρυσού έθεσε υπόψη των μελών του Περιφερειακού Συμβουλίου Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης τα εξής:
Επιχειρείται τα τελευταία χρόνια η αδειοδότηση και λειτουργία βιομηχανικών μονάδων παραγωγής χρυσού σε περιοχές Θράκης (μεταλλεία Σαπών και Περάματος).
Η Ελλάδα υπογράφοντας τη συνθήκη του Ρίο (1972) και αποδεχόμενη το περιεχόμενο της «Ατζέντα 21» δεσμεύθηκε να αδειοδοτεί δράσεις στα πλαίσια της βιώσιμης ανάπτυξης.
Η βιώσιμη ανάπτυξη (ή αειφόρος) είναι ένα μοντέλο που αποσκοπεί στη αξιοποίησή των φυσικών πόρων του πλανήτη, σε βαθμό που δεν θα στερεί την δυνατότητα της ικανοποίησης των αναγκών των επόμενων γενεών και χωρίς να οδηγεί στην εξάντληση τους. Η οικονομική βιωσιμότητα μιας δραστηριότητας και η κερδοφορία δεν αποτελούν πλέον τα μόνα και αποκλειστικά κριτήρια αξιολόγησης και κάθε ανθρώπινη δραστηριότητα θα πρέπει να αξιολογείται και να εξελίσσετε σύμφωνα με τις αρχές της αειφόρου και βιώσιμης ανάπτυξης.
Βάσει των αρχών αυτών το ερώτημα που τίθεται στην περίπτωση της εξόρυξης χρυσού στην περιοχή μας είναι: Αποζημιώνονται όλες οι επιπτώσεις και αφήνει κέρδη το όλο εγχείρημα για την περιοχή και τη χώρα; Οι φυσικοί πόροι σε ποιο βαθμό αναλώνονται ή μολύνονται με συνέπεια να στερούν ζωτικής σημασίας μέσα και αγαθά, όπως το νερό, από τις επόμενες γενιές;
Η τοπική κοινωνία λαμβάνοντας υπόψη επιστημονικά δεδομένα υπέρ ή κατά του έργου, τα οποία παρατέθηκαν κατά τη διάρκεια πολυάριθμων επιστημονικών ημερίδων, δημόσιων συζητήσεων σε νομαρχιακά και δημοτικά συμβούλια καθώς και των εκθέσεων επιστημονικών επιτροπών όπως του Παραρτήματος Θράκης του ΤΕΕ κατέληξε στα ακόλουθα συμπεράσματα:
Η εξόρυξη χρυσού αποτελεί μια βαριά ενεργοβόρα, υδροβόρα, χημική βιομηχανία η οποία μετατρέπει τεράστιες εκτάσεις σε τοξικά απόβλητα με στόχο την απόληψη ελάχιστων συγκριτικά ποσοτήτων χρυσού (2-3g χρυσού από ένα τόνο κοιτάσματος).Τα οφέλη για την τοπική κοινωνία και την εθνική οικονομία περιορίζονται σε ελάχιστες θέσεις εργασίας (όσες σε μια μικρομεσαία επιχείρηση), την φορολογία των εταιριών και την καταβολή ενός πενιχρού μισθώματος, μόνο του Δημόσιου μεταλλείου των Σαπών, της τάξης του 1% της αξίας του χρυσού. Πρέπει δε να σημειωθεί πως δυστυχώς η χώρα μας συγκαταλέγεται μεταξύ των ελαχίστων χωρών που δεν διαθέτουν νομικά θεσπισμένα μεταλλευτικά δικαιώματα (loyalties) επί του εξορυσσόμενου μεταλλεύματος.
Ποιες όμως είναι οι δυσμενείς επιπτώσεις ενός τέτοιου έργου, του οποίου μάλιστα η διάρκεια είναι 8 έτη, μέχρι δηλαδή την εξάντληση του κοιτάσματος;
- Σπατάλη νερού και βιοσυσσώρευση βαρέων μετάλλων στα υδρορεύματα με συνεπαγόμενη μόλυνση των επιφανειακών και υπόγειων υδάτων (όξινη απορροή, τοξικές ενώσεις, βαρέα μέταλλα, κυάνιο).
- Σημαντικές επιπτώσεις στην ποιότητα του αέρα κυρίως λόγω των εκπομπών αιωρουμένων σωματιδίων που περιέχουν βαρέα μέταλλα και τοξικούς ρύπους (Διοξείδιο του άνθρακα, Διοξείδιο του θείου, κυανιόντα κλπ) που προκαλούν σοβαρές βλάβες στην υγεία των εργαζομένων και των περιοίκων, ενώ δεν είναι απίθανη η μεταφορά τους και σε αποστάσεις που υπερβαίνουν τα 100 χλμ.
- Μόλυνση των εδαφών που τα καθιστά ακατάλληλα για την παραγωγή αγροτικών προϊόντων που προορίζονται για διατροφή με συνέπεια απαξίωση της αγροτικής οικονομίας.
- Μόλυνση παράκτιων περιοχών (ήδη από μια προμελέτη του ΙΓΜΕ έχει τεκμηριωθεί ως συνέπεια των απορροών από το εγκαταλελειμμένο ορυχείο της Κίρκης του Έβρου και της συνακόλουθης μόλυνσης του ποταμού Ειρήνη) με σοβαρές επιπτώσεις στη αλιεία και τον τουρισμό.
- Καταργείται η φυσική λειτουργία σημαντικού ρέματος που συγκεντρώνει τα νερά μιας μεγάλης λεκάνης απορροής (από τον λόφο του μεταλλείου μέχρι την Ακρόπολη του Περάματος) και μετατρέπει το ρέμα σε έναν απέραντο χώρο απόθεσης τουλάχιστον έξη εκατομμυρίων κυβικών μέτρων τοξικών αποβλήτων.
- Υψηλή η επικινδυνότητα των διαδοχικών φραγμάτων συνολικού μήκους 13 χλμ γύρω από το ρέμα Σπαλτζακ του Περάματος τα οποία θα είναι κατασκευασμένα επάνω σε ασταθή απόβλητα. Οι συνέπειες θα είναι βαρύτατες (όπως π.χ. στη Μπάια Μάρε της Ρουμανίας, στη Ντονιάνα της Ισπανίας, στο Αϊτίκ της Σουηδίας και πολύ πρόσφατα στην Κιουτάχεια της Τουρκίας).
- Η τροφοδοσία των λιμνών τελμάτων με άσβεστο πρέπει να είναι συνεχής για τη ρύθμιση τα οξύτητας και τον περιορισμό της μόλυνσης ( η άσβεστος παράγεται από περιοχές που θα δοθούν δωρεάν στις εταιρίες και θα προκαλέσουν μετατροπή εκατοντάδων στρεμμάτων ασβεστολιθικών πετρωμάτων σε άσβεστο). Μετά το πέρας δε των εξορυκτικών δραστηριοτήτων το κόστος αυτό θα επιβαρύνει την τοπική αυτοδιοίκηση.
- Γειτνίαση με κατοικημένες περιοχές (700 μέτρα από το κέντρο των Σαπών και 300 μέτρα από το Πέραμα) με ανεξέλεγκτες και δραματικές επιπτώσεις για την υγεία των κατοίκων. Τόσο οι εργαζόμενοι όσο και οι κάτοικοι περιοχών με ορυχεία εμφανίζουν υψηλά ποσοστά χρόνιων δηλητηριάσεων και ασθενειών, ο δε μέσος όρος ζωής τους είναι μικρότερος κατά 10-15 χρόνια των υπολοίπων.
- Μη αναστρέψιμη καταστροφή του περιβάλλοντος (αλλαγή του τοπίου, καταστροφή του Δάσους Μαύρης Πεύκης στα Πετρωτά). Η επιβίωση των δασών σε ακτίνα πολλών χιλιομέτρων γύρω από το όρυγμα θεωρείται το λιγότερο επισφαλής αν όχι αδύνατη.
- Υπονόμευση κάθε προοπτικής τουριστικής ανάπτυξης και γενικότερα απαξίωση άλλων πλεονεκτημάτων της περιοχής (αρχαιολογικοί χώροι, σπήλαια, παραδοσιακοί οικισμοί, γεωθερμικά πεδία, ανάπτυξη συμβατικής και βιολογικής γεωργίας και κτηνοτροφίας, ιχθυοκαλλιέργειες, υδροβιότοποι, κλπ).
- Η επανάκαμψη του περιβάλλοντος είναι αδύνατη λόγω των τρομακτικών αλλαγών που υφίστανται το έδαφος, η ατμόσφαιρα και ο υδροφόρος ορίζοντας.
- Η εφαρμογή των προγραμμάτων εξόρυξης χρυσού των εταιρειών μετατρέπει την ευρύτερη περιοχή σε κατ΄ εξοχήν μεταλλευτική οδηγώντας την σε μια μορφή μονοσήμαντης ανάπτυξης με πεπερασμένο χρόνο διάρκειας.
Οι συνέπειες αυτές διογκώνονται αν συνδυασθούν και με μια σειρά άλλων προβλημάτων, που η εμπειρία άλλων περιοχών έχει αναδείξει, όπως:
- Απαρχαιωμένο και ανεπαρκές νομοθετικό πλαίσιο.
- Υποτυπώδης ή καθόλου έλεγχος.
- Κακή διαχείριση των ορυχείων.
- Κακός σχεδιασμός ή ξαφνικό κλείσιμο ορυχείων.
- Παράνομη εξόρυξη.
- Αστάθεια τιμών χρυσού στα χρηματιστήρια.
- Συνήθης πρακτική η πτώχευση των εταιριών.
- Ανεπαρκή κρατικά κεφάλαια για αποκαταστάσεις κλειστών ορυχείων.
- Διαφθορά.
Συγκρίνοντας τα οφέλη με τις επιπτώσεις είναι μάλλον εύκολο να καταλήξει κανείς ότι η εξόρυξη χρυσού κάθε άλλο παρά συμμορφώνεται προς τις αρχές της βιώσιμης ανάπτυξης. Η συμβολή της στην ανάπτυξη μιας περιοχής και ειδικά της Θράκης, κάθε άλλο παρά θετική μπορεί να είναι, πόσο μάλλον να εμφανίζεται και ως αναπτυξιακή ατμομηχανή της περιοχής. Η εξόρυξη χρυσού όχι μόνο θα είναι αποτρεπτική για την προσέλκυση οποιασδήποτε φιλικής για το περιβάλλον αειφόρου δραστηριότητας στην περιοχή, όχι μόνο θα θέσει σε κίνδυνο όποιες υφίστανται σήμερα αλλά δεν είναι απίθανο να προσελκύσει κι άλλες επιβαρυντικές για το περιβάλλον δραστηριότητες και η περιοχή να ακολουθήσει την τύχη των απανταχού του πλανήτη ελντοράντο.
Καταλήγοντας πιστεύουμε πως η αποτροπή της αποτελεί μεγάλης σημασίας πράξη διασφάλισης του περιβάλλοντος και των υφισταμένων επί του παρόντος δραστηριοτήτων και διατηρεί τις προϋποθέσεις για τον σχεδιασμό και την εφαρμογή ενός μοντέλου αειφόρου ανάπτυξης.
Η Διανομαρχιακή Επιτροπή η οποία εκφράζει την συντριπτική πλειοψηφία των φορέων της Ροδόπης και του Έβρου (επιστημονικών, κοινωνικών, συνδικαλιστικών κλπ.) καθώς και οι αρχές της τοπικής αυτοδιοίκησης έχουν επανειλημμένα ταχθεί εναντίον της εξόρυξης χρυσού και έχουν εισπράξει ρητές δηλώσεις κυβερνητικών παραγόντων, συμπεριλαμβανομένων του σημερινού και του πρώην πρωθυπουργού, πως το έργο δεν πρόκειται να γίνει χωρίς τη συναίνεση της τοπικής κοινωνίας.
Για όλους τους προαναφερθέντες λόγους καλούμε το Περιφερειακό Συμβούλιο Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης να λάβει αρνητική θέση στην προοπτική εξόρυξης χρυσού στη Θράκη, διότι αποτελεί μια δραστηριότητα που θα υποβαθμίσει περεταίρω την ήδη προβληματική ανάπτυξη της περιοχής και θα της στερήσει σημαντικούς πόρους απαραίτητους για την ανάκαμψη της.
Κατά τη συζήτηση του θέματος αποχώρησε από τη συνεδρίαση ο Μαρκόπουλος Θεόδωρος, Αντιπρόεδρος του Περιφερειακού Συμβουλίου Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης.
Το Περιφερειακό Συμβούλιο Ανατολικής Μακεδονίας Θράκης μετά από διαλογική συζήτηση
ΑΠΟΦΑΣΙΖΕΙ ΚΑΤΑ ΠΛΕΙΟΨΗΦΙΑ
ΜΕ ΨΗΦΟΥΣ: 41 ΥΠΕΡ, 2 ΛΕΥΚΑ, ΚΑΙ 1 ΠΑΡΩΝ
Γνωμοδοτεί κατά της Εξόρυξης και Μεταλλουργίας παραγωγής χρυσού στην Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, σύμφωνα με την ανωτέρω εισήγηση.
Λευκό δήλωσαν οι Περιφερειακοί Σύμβουλοι κ.κ.Δημήτριος Πέτροβιτς και Ζαγναφέρης Κωνσταντίνος, Γραμματέας του Περιφερειακού Συμβουλίου.
Παρών δήλωσε ο Περιφερειακός Σύμβουλος Ζησίμου Γεώργιος-Παύλος.
Η παρούσα απόφαση έλαβε α/α 192 /2011
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΟΥ
ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ
ΑΝ.ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΘΡΑΚΗΣ
Κωνσταντίνος Μιχαηλίδης
Ο ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ ΤΟΥ
ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ
ΑΝ.ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΘΡΑΚΗΣ
Κωνσταντίνος Ζαγναφέρης
ΤΑ ΜΕΛΗ
1.Χουσεϊν Ερτζάν
2.Σαλήμ Σεβγκή
3.Νικολαίδης Ιωάννης
4.Ούστογλου Γεώργιος
5.Μουμίν Καάν
6.Τελλίδης Ιωάννη
7.Βαβίας Σταύρος
8.Πουρνάρα Μαρίκα
9.Χριστοδουλίδης Γεώργιος
10.Τσαλδαρίδης Αναστάσιος
11.Σαλτούρος Δημήτριος
12.Χαιτίδης Δημήτριος(απών)
13.Γερομάρκος Γεώργιος
14.Σιακήρ Αϊχάν
15.Κεφαλίδου Ανδρονίκη (απουσα)
16.Παπαθανάκης Σταύρος
17.Ουζούν Ιρφάν
18.Παπακοσμάς Κωνσταντίνος
19.Μαραγκού Γεωργία
20.Παπαδόπουλος Χρυσόστομος
21.Τσολάκ Σουάτ
22.Γκουγκουσκίδου Μαρία
23.Κανελάκης Ιωάννης
24.Ζιμπίδης Γεώργιος
25.Κουκουβέλα Ζουμπουλιά (απουσα)
26.Ματζιάρης Αντώνιος
27.Τσούλου - Τσαγκαλιδου Συρματένια
28.Σερέφια Σουλτάνα
29.Παπαδόπουλος Στυλιανός
30.Πατήρας Νικόλαος
31.Παυλίδης Γεώργιος(απών)
32.Καραβάς Κωνσταντίνος
33.Πέτροβιτς Δημήτριος
34.Μπαλίκας Ανδρέας
35.Μιχελής Κωνσταντίνος
36.Γαλαζούλας Χρήστος(απών)
37.Χατζή Μεμίς Τουρκές
38.Καβαρατζής Σταύρος
39.Μπαράν Μπουρχάν
40.Πατακάκης Ανάργυρος(απών)
41.Μαρκόπουλος Θεόδωρος
42.Παπαδόπουλος Κίμων
43.Μωυσίδης Παναγιώτης
44.Ζησίμου Γεώργιος – Παύλος
45.Αραμπατζής Αθανάσιος
46.Τρέλλης Χρήστος
47.Ποτόλιας Χρήστος
48.Χαρίτου Δημήτριος
49.Μακρής Αθανάσιος
ΑΚΡΙΒΕΣ ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ
Η ΠΡΟΙΣΤΑΜΕΝΗ
ΤΟΥ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ
κ.α.α.
ΔΟΥΚΕΝΗ ΚΑΜΠΑΝΤΑΗ
